የደቡብ ሱዳን መንግሥት የአፍሪካ ህብረት ጥምር ፍ/ቤት መቋቋምን አጸደቀች

በፈረንጆቹ 2018 በተሻሻለው የሰላም ስምምነት ውስጥ የተደነገገውን የጥምር ፍ/ቤት መቋቋም ጉዳይን ደቡብ ሱዳን አጽድቃለች

ደቡብ ሱዳን ከስድስት ዓመታት በላይ በተፈጠረው ግጭት ወቅት የተፈፀሙ የጦር ወንጀሎችን ለማየት በፈረንጆቹ በ2018 በተሻሻለው የሰላም ስምምነት ውስጥ የተደነገገው ለረጅም ጊዜ ሲጠበቅ የነበረው የአፍሪካ ህብረት ጥምር ፍርድቤት መቋቋምን አጸደቀች፡፡

የማስታወቂያና ብሮድካስቲንግ ሚኒስትር ሚካኤል ማኩኢ ሉኤት እንደተናገሩት ካቢኔው የጥምር ፍ/ቤት የማቋቋም ሂደት እንዲጀመር የፍትህ እና የሕገ መንግስት ጉዳዮች ሚኒስትር ሩቤን ማዶል ፈቅዷል፡፡

ማኩዌይ ከሳምንታዊው የካቢኔ ስብሰባ በኋላ በጁባ ውስጥ ለጋዜጠኞች እንደተናገሩት “ካቢኔው በሰላም ስምምነቱ በተደነገገው መሠረት እነዚህን ሁሉ ተቋማት የማቋቋም ሂደት እንዲጀምር ለካ (ማዶል) ፈቃድ ሰጥቷል፡፡

በፕሬዚዳንት ሳልቫ ኪር እና በቀዳሚ ምክትል ፕሬዝዳንት ሪያክ ማቻር የተፈረመው የሰላም ስምምነት ምዕራፍ 5 ጥምር ፍርድቤት ፣ የሽግግር ፍትህ ፣ ተጠያቂነት ፣ እርቅ እና የፈውስ ተቋማት እንዲቋቋሙ ይጠይቃል ፡፡

የተባበሩት መንግስታት የደቡብ ሱዳን ጉዳይ የባለሙያዎች ቡድን ጥምር/የሃይብሪድ ፍ/ቤት ለማቋቋም ሂደት ዘግይቶ እና እንቅፋት እየፈፀመ መሆኑን በመንግስት ላይ በተለያዩ ጊዜያት ክስ አቅርቧል ፡፡

አንዴ እንደተቋቋመ ፍርድ ቤቱ በደቡብ ሱዳንም ሆነ ከሌሎች የአፍሪካ አገራት በተውጣጡ ዳኞች ይቋቋማል ፡፡

ደቡብ ሱዳን በአሁኑ ወቅት እንደ የተቃዋሚም ሆነ የመንግሥት ወታደሮች ሥልጠና እና አንድነት የ2018 የሰላም ስምምነት ቁልፍ ጉዳዮችን ለመተግበር እየታገለች ነው ፡፡

ወደ 83,000 ያህል ሠራተኞች የሚገመቱት አስፈላጊ የተባበሩት ኃይሎች በሽግግር ወቅት የፀጥታውን ኃላፊነት ይይዛሉ ተብሎ ይጠበቃል ፡፡

በቀላሉ የተበላሸ የሰላም ስምምነትን የሚቆጣጠረው የተሃድሶ የጋራ ቁጥጥር ምዘና ኮሚሽን (አርጄኤምኢ) ሊቀመንበር ቻርለስ ታይ ጊታይ በበኩላቸው የተባበሩት ኃይሎች የምረቃ መዘግየቶችን በመጥቀስ የሰላም ሂደቱ መቆሙን ገልጸዋል ፡፡

በደቡብ ሱዳን ጦር (ኤስ.ኤስ.ዲ.ፒ.) እና በሱዳን ሕዝቦች ነፃ አውጪ-በተቃዋሚ (SPLA-IO) መካከል ከመስከረም 2020 ጀምሮ በማዕከላዊ ኢኳቶሪያ ግዛት ውስጥ የታዩ የማያቋርጥ ግጭቶች ከ 2017 ጀምሮ በከፍተኛ ሁኔታ እየተካሄደ ያለውን ተኩስ አቁም እንደሚያሰጋ ገልፀዋል ፡፡

በፕሬዚዳንት ኪር እና በምክትላቸው ሪየክ ማቻር መካከል የፖለቲካ አለመግባባትን ተከትሎ ደቡብ ሱዳን በታህሳስ ወር 2013 ወደ ግጭት ወረደች ፡፡

ግጭቱን ለማስቆም የተፈረመው የ 2015 የሰላም ስምምነት በሀምሌ 2016 በተነሳው አዲስ አመፅ ተከትሎ ማቻር ዋና ከተማውን ለቆ እንዲሰደድ አስገደደ፡፡